เครื่องแบบลูกเสือ – เนตรนารี เหล่าเสนา
-----------------------------------------
เครื่องแบบลูกเสือสำรอง เหล่าเสนา
เครื่องแบบลูกเสือสำรอง ตามกฎกระทรวง ว่าด้วยเครื่องแบบลูกเสือ ประกอบด้วย
ก. หมวกทรงกลมมีกะบังหน้าหมวก ทำด้วยผ้าสีกรมท่า เมื่อเข้าพิธีประจำกองแล้ว มีตราหน้าหมวกรูปหน้าเสือและอักษรใต้หน้าเสือว่า "ลูกเสือ" สีเหลือง
ข. ผ้าผูกคอรูปสามเหลี่ยมหน้าจั่ว สีตามที่ผู้บังคับบัญชาลูกเสือแต่ละโรงเรียนกำหนด และมีห่วงสวมผ้าผูกคอซึ่งไม่ใช่ห่วงกิลเวลล์
ค. เสื้อแขนสั้น แบบและสีตามที่ผู้บังคับบัญชาลูกเสือแต่ละโรงเรียนกำหนด
ง. เข็มขัดหนังสีน้ำตาล กว้างไม่เกิน ๓ เซนติเมตร หัวชนิดหัวขัด ทำด้วยโลหะสีทอง มีลายดุนรูปตราคณะลูกเสือแห่งชาติภายในกรอบช่อชัยพฤกษ์
จ. กางเกงขาสั้น แบบและสีตามที่ผู้บังคับบัญชาลูกเสือแต่ละโรงเรียนกำหนด
ฉ. ถุงเท้า รองเท้า ชนิดและสีตามที่ผู้บังคับบัญชาลูกเสือแต่ละโรงเรียนกำหนด
เครื่องแบบเนตรนารีสำรอง เหล่าเสนา
เครื่องแบบเนตรนารีสำรอง ตามกฎกระทรวง ประกอบด้วย
ก. หมวกทรงกลมมีกะบังหน้าหมวก ทำด้วยผ้าสีกรมท่า เมื่อเข้าพิธีประจำกองแล้ว มีตราหน้าหมวกรูปเครื่องหมายเนตรนารี
ข. ผ้าผูกคอรูปสามเหลี่ยมหน้าจั่ว สีตามที่ผู้บังคับบัญชาลูกเสือแต่ละโรงเรียนกำหนด และมีห่วงสวมผ้าผูกคอซึ่งไม่ใช่ห่วงกิลเวลล์
ค. เสื้อแขนสั้น แบบเสื้อนักเรียนและสีตามที่ผู้บังคับบัญชาลูกเสือแต่ละโรงเรียนกำหนด สอดชายเสื้อไว้ใต้กระโรง
ง. กระโปรง แบบกระโปรงนักเรียน และสีตามที่ผู้บังคับบัญชาลูกเสือแต่ละโรงเรียนกำหนด
จ. ถุงเท้า สีขาว พับสั้นเพียงข้อเท้า
ฉ. รองเท้า ชนิดหนัง หรือผ้าใบสีตามดำ ไม่มีลวดลาย
เครื่องแบบลูกเสือสามัญ เหล่าเสนา
เครื่องแบบลูกเสือสามัญ ตามกฎกระทรวง ว่าด้วยเครื่องแบบลูกเสือ ประกอบด้วย
ก. หมวกปีกกว้างสีกากี พับปีกข้างขวาขึ้น ประดับด้วยดอกจันชั้นเดียว กลางดอกจันมีรูปตราคณะลูกเสือแห่งชาติ ทำด้วยโลหะสีทอง
ข. เสื้อคอพับแขนสั้นสีกากี มีอินทรธนูสีเดียวกับเสื้อ
ค. ผ้าผูกคอรูปสามเหลี่ยมหน้าจั่ว สีตามกฎกระทรวงว่าด้วยเครื่องแบบลูกเสือ และมีห่วงสวมผ้าผูกคอซึ่งไม่ใช่ห่วงกิลเวลล์
ง. กางเกงขาสั้นสีกากีเหนือเข่า
จ. เข็มขัดหนังสีน้ำตาล กว้างไม่เกิน ๓ เซนติเมตร หัวชนิดหัวขัดทำด้วยโลหะสีทองมีลายดุนรูปตราคณะลูกเสือแห่งชาติภายในกรอบช่อชัยพฤกษ์
ฉ. ถุงเท้ายาวสีกากี พับขอบไว้ใต้เข่า
ช. รองเท้าหนังหรือผ้าใบสีน้ำตาลแก่ ไม่มีลวดลาย หุ้มส้นชนิดผูก
เครื่องแบบเนตรนารีสามัญ เหล่าเสนา
เครื่องแบบเนตรนารีสามัญ ตามกฎกระทรวง ประกอบด้วย
ก. หมวก แบบปีกแคบ ทำด้วยผ้าสีเขียวแก่ มีตราหน้าหมวกรูปเครื่องหมายเนตรนารี ทำด้วยโลหะสีทอง ปีกหมวกด้านหลังพับขึ้น
ข. เสื้อ แบบคอพับสีเขียวแก่ แขนสั้นเหนือศอก ผ่าอกตลอด อกเสื้อทำเป็นสาบกว้าง 3.5 เซนติเมตร มีดุม 4 เม็ด อกมีกระเป๋าข้างละ 1 กระเป๋า มีแถบตรงกึ่งกลางตามทางดึ่ง ปกรูบมน เจาะรังดุมกึ่งกลางกระเป๋า 1 ดุม มีอินทรธนูสีเดียวกับเสื้ออยู่เหนือบ่าทั้งสองข้าง ด้านไหล่กว้าง 3.5 เซนติเมตร ด้านคอกว้าง 2.5 เซนติเมตร. ปลายมน มีดุมที่ปลายอินทรธนูทางด้านคอด้านละ 1 ดุม ดุมลักษณะกลมแบนทำด้วยวัตถุสีเขียวแก่ ให้สอดชายเสื้ออยู่ภายในกระโปรง
ค. ผ้าผูกคอ รูปสามเหลี่ยมหน้าจั่ว ด้านฐาน 100 ซม. ด้านตั้ง 75 ซม. สีแสด และมีห่วงซึ่งไม่ใช่ห่วงกิลเวลล์สวมผ้าผูกคอ
ง. กระโปรง ทำด้วยผ้าสีเขียวแก่ ยาวเสมอเข่า ด้านหน้าและด้านหลังพับเป็นกลีบหันออกด้านข้าง ข้างละ 1 กลีบ
จ. เข็มขัด แบบหนังสีดำ กว้างไม่เกิน 3 เซนติเมตร หัวรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้าทำด้วยโลหะสีทองมีลายดุนรูปเครื่องหมายเนตรนารี
ฉ. ถุงเท้า สีขาว พับสั้นเพียงข้อเท้า
ช. รองเท้า แบบหนังสีดำแบบนักเรียน หรือผ้าใบสีดำ ไม่มีลวดลาย หุ้มส้นชนิดผูก
เครื่องแบบลูกเสือสามัญรุ่นใหญ่
เครื่องแบบลูกเสือสามัญรุ่นใหญ่ ตามกฎกระทรวง ว่าด้วยเครื่องแบบลูกเสือ ประกอบด้วย
ก. หมวกทรงอ่อนสีเลือดหมู มีตราหน้าหมวกรูปตราคณะลูกเสือแห่งชาติ ทำด้วยโลหะสีทอง เวลาสวมให้ตราหน้าหมวกอยู่เหนือคิ้วซ้าย
ข. เสื้อคอพับแขนสั้น สีกากี แต่อินทรธนูสีเลือดหมูปลายอินทรธนูมีอักษร ล.ญ.สีเหลือง
ค. ผ้าผูกคอรูปสามเหลี่ยมหน้าจั่ว สีตามกฎกระทรวงว่าด้วยเครื่องแบบลูกเสือ และมีห่วงสวมผ้าผูกคอซึ่งไม่ใช่ห่วงกิลเวลล์
ง. กางเกงขาสั้นสีกากีเหนือเข่า
จ. เข็มขัด หนังสีน้ำตาล กว้างไม่เกิน ๓ เซนติเมตร หัวชนิดหัวขัดทำด้วยโลหะสีทองมีลายดุนรูปตราคณะลูกเสือแห่งชาติภายในกรอบช่อชัยพฤกษ์
ฉ. ถุงเท้ายาวสีกากี พับขอบไว้ใต้เข่า แต่ติดพู่สีเลือดหมูข้างละ ๒ พู่
ช. รองเท้าหนังหรือผ้าใบสีน้ำตาลแก่ ไม่มีลวดลาย หุ้มส้นชนิดผูก
เครื่องแบบเนตรนารีสามัญรุ่นใหญ่ เหล่าเสนา
เครื่องแบบเนตรสามัญรุ่นใหญ่ ตามกฎกระทรวง ประกอบด้วย
ก. หมวก แบบปีกแคบ ทำด้วยผ้าสีเขียวแก่ มีตราหน้าหมวกรูปเครื่องหมายเนตรนารี ทำด้วยโลหะสีทอง ปีกหมวกด้านหลังพับขึ้น
ข. เสื้อ แบบคอพับสีเขียวแก่ แขนสั้นเหนือศอก ผ่าอกตลอด อกเสื้อทำเป็นสาบกว้าง 3.5 เซนติเมตร มีดุม 4 เม็ด อกมีกระเป๋าข้างละ 1 กระเป๋า มีแถบตรงกึ่งกลางตามทางดึ่ง ปกรูบมน เจาะรังดุมกึ่งกลางกระเป๋า 1 ดุม มีอินทรธนูสีเลือดหมูอยู่เหนือบ่าทั้งสองข้าง ด้านไหล่กว้าง 3.5 เซนติเมตร ด้านคอกว้าง 2.5 เซนติเมตร ปลายอินทรธนูมีรูปเครื่องหมายเนตรนารีสีเหลือง การแต่งเครื่องแบบให้สอดชายเสื้ออยู่ภายในกระโปรง
ค. ผ้าผูกคอ รูปสามเหลี่ยมหน้าจั่ว ด้านฐาน 100 ซม. ด้านตั้ง 75 ซม. ติดเครื่องหมายจังหวัด และมีห่วงซึ่งไม่ใช่ห่วงกิลเวลล์สวมผ้าผูกคอ
ง. กระโปรง ทำด้วยผ้าสีเขียวแก่ ยาวเสมอเข่า ด้านหน้าและด้านหลังพับเป็นกลีบหันออกด้านข้าง ข้างละ 1 กลีบ
จ. เข็มขัด แบบหนังสีดำ กว้างไม่เกิน 3 เซนติเมตร หัวรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้าทำด้วยโลหะสีทองมีลายดุนรูปเครื่องหมายเนตรนารี
ฉ. ถุงเท้า สีขาว พับสั้นเพียงข้อเท้า
ช. รองเท้า แบบหนังสีดำแบบนักเรียน หรือผ้าใบสีดำ ไม่มีลวดลาย หุ้มส้นชนิดผูก
เครื่องแบบลูกเสือวิสามัญ
เครื่องแบบลูกเสือวิสามัญ ตามกฎกระทรวง ว่าด้วยเครื่องแบบลูกเสือ ประกอบด้วย
ก. หมวกทรงอ่อนสีเขียว มีตราหน้าหมวกรูปตราคณะลูกเสือแห่งชาติ ทำด้วยโลหะสีทอง เวลาสวมให้ตราหน้าหมวกอยู่เหนือคิ้วซ้าย
ข. เสื้อคอพับแขนสั้นสีกากี แต่อินทรธนูสีเขียว ปลายอินทรธนูมีอักษร ล.ว. สีเหลือง
ค. ผ้าผูกคอรูปสามเหลี่ยมหน้าจั่ว สีตามกฎกระทรวงว่าด้วยเครื่องแบบลูกเสือ และมีห่วงสวมผ้าผูกคอซึ่งไม่ใช่ห่วงกิลเวลล์
ง. กางเกงขาสั้นสีกากีเหนือเข่า
จ. เข็มขัด หนังสีน้ำตาล กว้างไม่เกิน ๓ เซนติเมตร หัวชนิดหัวขัดทำด้วยโลหะสีทองมีลายดุนรูปตราคณะลูกเสือแห่งชาติภายในกรอบช่อชัยพฤกษ์
ฉ. ถุงเท้ายาวสีกากี พับขอบไว้ใต้เข่า แต่ติดพู่สีแดงข้างละ ๒ พู่
ช. รองเท้าหนังหรือผ้าใบสีน้ำตาลแก่ ไม่มีลวดลาย หุ้มส้นชนิดผูก
เครื่องแบบเนตรนารีวิสามัญ เหล่าเสนา
เครื่องแบบเนตรวิสามัญ ตามกฎกระทรวง ประกอบด้วย
ก. หมวก แบบปีกแคบ ทำด้วยผ้าสีเขียวแก่ มีตราหน้าหมวกรูปเครื่องหมายเนตรนารี ทำด้วยโลหะสีทองปีกหมวกด้านหลังพับขึ้น
ข. เสื้อ แบบคอพับสีเขียวแก่ แขนสั้นเหนือศอก ผ่าอกตลอด อกเสื้อทำเป็นสาบกว้าง 3.5 เซนติเมตร มีดุม 4 เม็ด อกมีกระเป๋าข้างละ 1 กระเป๋า มีแถบตรงกึ่งกลางตามทางดึ่ง ปกรูบมน เจาะรังดุมกึ่งกลางกระเป๋า 1 ดุม มีอินทรธนูสีเดียวกับเสื้ออยู่เหนือบ่าทั้งสองข้างด้านไหล่กว้าง 3.5 เซนติเมตร ด้านคอกว้าง 2.5 เซนติเมตร. ปลายอินทรธนูมีรูปเครื่องหมายเนตรนารีสีเหลือง การแต่งเครื่องแบบให้สอดชายเสื้ออยู่ภายในกระโปรง
ค. ผ้าผูกคอ รูปสามเหลี่ยมหน้าจั่ว ด้านฐาน 100 ซม. ด้านตั้ง 75 ซม. ติดเครื่องหมายจังหวัด และมีห่วงซึ่งไม่ใช่ห่วงกิลเวลล์สวมผ้าผูกคอ
ง. กระโปรง ทำด้วยผ้าสีเขียวแก่ ยาวเสมอเข่า ด้านหน้าและด้านหลังพับเป็นกลีบหันออกด้านข้าง ข้างละ 1 กลีบ
จ. เข็มขัด แบบหนังสีดำ กว้างไม่เกิน 3 เซนติเมตร หัวรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้าทำด้วยโลหะสีทองมีลายดุนรูปเครื่องหมายเนตรนารี
ฉ. ถุงเท้า สีขาว พับสั้นเพียงข้อเท้า
ช. รองเท้า แบบหนังสีดำแบบนักเรียน หรือผ้าใบสีดำ ไม่มีลวดลาย หุ้มส้นชนิดผูก
ที่มา : สารานุกรมลูกเสือ ๑๐๐ ปี ลูกเสือไทย เล่มที่ ๑ /
คู่มือเครื่องแบบ ลูกเสือ เนตรนารี ตามกฎกระทรวง
ว่าด้วยเครื่องแบบลูกเสือของสำนักงานลูกเสือแห่งชาติ